[Column] LS Keuzestress
Carolus
13 januari 2021
Corona hakt stevig in op het onderwijs. Scholen geven amper fysiek les en zijn massaal overgegaan op online-onderwijs. Docenten maken zich zorgen over hun leerlingen die steeds grotere achterstanden oplopen en psychische problemen krijgen. Anderzijds zijn ze ongerust over hun eigen veiligheid. Velen, en niet alleen de ouderen, werden zelf al slachtoffer van het virus. In al die gekte moeten de leerlingen van groep 8 de komende weken een keuze maken voor een middelbare school. De voorlichting van de middelbare scholen is nu noodgedwongen digitaal. Dat maakt het toch al zo moeilijke keuzeproces er niet makkelijker op.
Ruim 3700 nieuwe brugklassers uit de regio, waarvan zo`n 1530 afkomstig uit Nijmegen zelf, kunnen kiezen uit 15 middelbare scholen. Als je de scholen buiten de stadsgrenzen erbij telt, zijn dat er al gauw 20. Op het eerste gezicht dus mogelijkheden genoeg. De keuze wordt al snel beperkt door afstand, persoonlijke voorkeur, aanbod van de scholen en vooral het schooladvies van de basisschool. Niet elke middelbare school heeft alle niveaus en studierichtingen in huis om elke leerling te kunnen bedienen. Elke school heeft ook zijn eigen `speerpunten`.
De afgelopen weken heeft de juf of de meester van groep 8 het advies gegeven. Vol spanning hebben ouders en leerlingen dit moment afgewacht. Het maakt nogal wat uit hoe dit advies er uit ziet. Vaak denkt men `hoe hoger, hoe beter`. De kansen op een goede toekomst zouden dan alleen maar toenemen.
Moeilijke klus voor de meester of de juf. Je zult er met je advies maar naast zitten. Afgaan op je ervaring is niet altijd mogelijk, omdat die er soms niet is. De laatste jaren heeft de bemensing van groep 7 en 8 veel weg van een duiventil. Menig basisschooldocent vindt de stof te moeilijk of de leerlingen te lastig. De pubertijd begint voor veel kinderen immers steeds vroeger. De animo om les te geven in de hoogste klassen is niet zo groot.
Na dit advies ligt de focus op de Cito-toets of een andere afsluitende test, die helaas niet helemaal vergelijkbaar zijn. Als de Cito hoger uitpakt dan het advies, kan dat advies later naar boven worden bijgesteld. Maar ja, wat schiet je daar als leerling mee op als de middelbare school van jouw keuze al `vol` zit.
Wie de documentairereeks `Klassen` heeft gevolgd, weet dat er de nodige vraagtekens gezet kunnen worden bij dit schooladvies. Niet alleen cognitieve vaardigheden zijn belangrijk, ook de afkomst van leerlingen speelt een grote, zo niet doorslaggevende rol. Kinderen uit sociaal zwakke milieus, allochtone kinderen en laatbloeiers zijn de dupe van dit systeem en worden op 11-jarige leeftijd op achterstand gezet. En dan moet die lastige pubertijd nog beginnen. Volgens onderwijskundigen komt de opdeling in niveaus te vroeg. Geen wonder dat ouders veel waarde hechten aan een stevige begeleidingsstructuur, doorstromingsmogelijkheden en een uitstel van de definitieve niveaubepaling.
Voor welke school kies je dan? Middelbare scholen in Nijmegen en omgeving tuigden voor Corona jaarlijks een gigantisch voorlichtingscircus op met informatiemarkten, voorlichtingsavonden, lesjesmiddagen en een Open Dag. Leerlingen uit groep 7 en 8 en hun ouders waren van harte welkom om uitgebreid kennis te maken met scholen, de docenten, het gebouw en de vele extra`s. Dit valt nu allemaal weg. Het enige dat overblijft zijn hier en daar wat lesjesmiddagen voor leerlingen uit groep 8. Ouders zijn dit jaar niet welkom. Alles moet ineens digitaal. Ga er maar aan staan.
Voor scholen een enorme klus om hun website zo in te richten dat ze niet alleen de aandacht krijgen van hun toekomstige klanten, maar die ook vast weten te houden. Want elke leerling telt en levert centjes op waarmee je de school, het onderwijsaanbod en het brood op de plank voor docenten kunt behouden. De concurrentie is `moordend`. Met alleen de mededeling dat de school goed, beter of zelfs excellent is, red je het niet. Elke leerling moet kunnen `leren, groeien en schitteren` in een inspirerende en uitdagende omgeving.
Op de website heeft elke school extra ruimte ingericht voor de doelgroep. De bezoeker buitelt over amateuristische of professionele digitale snacks die allemaal verkopen dat de school `leuk` is. Dat is voor een leerling natuurlijk erg belangrijk. Die brengt er toch gauw zo`n vier, vijf of zes jaar van zijn jonge leventje door.
Geen aandacht dus voor lessen en vakken die ook heel saai kunnen zijn, waarin je een lesuur lang, zonder mobieltje onder handbereik, geconcentreerd moet opletten. De dagelijkse berg aan huiswerk en kwellende proefwerkweken worden angstvallig vermeden.
Op elke website maak je kennis met een keurig opgepoetst gebouw, het aangeveegde en al dan niet vergroende schoolplein, de mediatheek, de brugklashoek of het brugklasgebouw, de aula, de sporthal, de theaterzaal en in het oog springende vaklokalen. Maar zo'n digitale drone- of vogelvlucht zegt helemaal niets over de sfeer, het thuisgevoel en de geborgenheid die de nieuwe brugklasser zoekt. Die moet je toch met al je zintuigen zelf kunnen proeven.
Gelukkig komen in de betere clips ook leerlingen en docenten aan het woord die kort en bondig alles vertellen over het mentoraat, extra hulp, het technasium, businessafdeling, talentontwikkeling, kunstvakken, de schoolmusical, gedifferentieerd onderwijs, milieueducatie, topsportbegeleiding, internationalisering, Agora, Hoofd Hart en Hand, het groene lyceum, digitale lessen, tweetalig onderwijs en euritmie.
Het Nijmeegs Middelbaar Onderwijs heeft het allemaal; goed, beter en zelfs excellent. Nu nog kiezen voor de school die bij je past. Prachtige jaren liggen in het verschiet en je kostje voor de toekomst is gekocht. Aanmelden vanaf 3 februari.
Ik moet bij dit alles denken aan de woorden van mijn oud-rector: `Tegen ijver is niets bestand`!
Carolus
Meer columns van Carolus lezen? Lees hier de voorgaande column.
Dit bericht delen: