[Column] LS Brave burgers en razende rellers

Lang is er getwijfeld over de noodzakelijkheid van een avondklok. Veel burgemeesters waren eerst absoluut geen voorstander. Niet te handhaven, een middel erger dan de kwaal en te zwaar voor Nederlandse begrippen, met in het achterhoofd nog steeds de gehate `Sperrzeit`.

In de oorlog legden de bezetters de avondklok op. Deze ging gepaard met een totale verduistering en werd streng gehandhaafd. Er werd met scherp op overtreders geschoten. Een ooggetuige vertelt: ‘Vooral `s nachts kwam het verzet in actie. Als er wat gebeurde wist je van tevoren dat de avondklok werd vervroegd en er represaillemaatregelen zouden volgen. Je wende aan de avondklok. Je bleef binnen en de gordijnen gingen dicht. We deden spelletjes en er waren zelfs uitbundige feestjes. Alleen als je vanuit de verte het klikken van de Duitse soldatenlaarzen hoorde werd het muisstil.’

Ook nu is het weer oorlog. Ook nu is er weer een avondklok, maar zonder feestjes. Er zijn helemaal geen feestjes. De vijand heet Corona maar is onzichtbaar. Contactbeperking is het meest effectieve wapen in de ongelijke strijd. Als de strategen denken hem in bedwang te hebben, slaat hij geniepig in een nieuwe variant weer keihard toe. Nu de 'Engelse'. De 'Zuid-Afrikaanse' en 'Braziliaanse' liggen op de loer. Andere zullen ongetwijfeld volgen. Niemand weet hoelang het gaat duren.

Een gevaarlijke minderheid begon met de invoering van de avondklok een eigen oorlog. In het ooit zo godvrezende Urk, waar de dominee het al lang van de duivel verloren heeft, vlogen de eerste stenen door de lucht en ging een teststraat in vlammen op. Een vader met kleine kinderen aan de hand vertelde in een interview: ‘Verzet tegen de overheid zit ons in het bloed. Ik ben zelf ook geen lieverdje geweest.’ Dat 'rellen' hoort klaarblijkelijk plaats in het rijtje tradities van het haringkaken, de klompendans en het Urker Mannenkoor.

De oproep tot geweld ging razendsnel viraal en een mix aan virus-wappies, hooligans en opgefokte ordinaire relschoppers zet de afgelopen dagen een lange reeks van binnensteden in vuur en vlam, plundert hele winkelstraten en voert oorlog met de politie. De meeste relschoppers zijn jong: tieners en twintigers. Wat is er misgegaan in hun opvoeding? Waar zijn hun ouders? Zijn die met hun 'vrije opvoeding' of juist helemaal geen opvoeding niet vooral verantwoordelijk voor deze anarchie?

Intussen volgt de overgrote meerderheid van de bevolking de avondklok en andere keiharde maatregelen braaf op. Ondanks alle problemen en ongemak. Al die mensen willen geen 'code-zwart'; meer patiënten dan bedden en artsen die beslissen over leven en dood. Hun toekomstperspectief ligt bij de vaccinatie. Traagheid bij het prikken en problemen rond de levering van vaccins maken de onzekerheid alleen maar groter. Gevolgen zijn gepieker, stress en angstsymptomen. De GGZ's lopen over. De veerkracht is eruit. Het duurt te lang en toch gaan al die mensen niet rellen.

Ouders met jonge kinderen krijgen thuisonderwijs en thuiswerken niet meer gecombineerd en worden knettergek. Toch gaan ze niet rellen. Heel zwaar treft het de ruim 3 miljoen eenpersoonshuishoudens, 40% van de totale bevolking. Nog niet eens door de avondklok, maar vooral door alle capriolen die zij moeten uithalen om met de éénpersoonsbezoekregeling te dealen. Totale vereenzaming ligt op de loer. Toch gaan ze niet rellen.

Leerlingen en studenten missen elke structuur en smachten naar fysiek contact met hun leeftijdsgenoten en krijgen de kots van online-onderwijs. Ze horen vooral iets over achterstanden, inhaaltoetsen en examens. Nog meer stress. Docenten werken zich een slag in de rondte en komen aan het einde van hun Latijn en roepen tegen Slob: ‘Haal die druk weg, geef het hele onderwijs over de volle breedte een jaar extra en werk achterstanden weg. Die zijn er sowieso, ook zonder Corona.’ Die noodkreet wordt niet gehoord. Toch gaan de meesters en juffen niet rellen.

Ondernemers vrezen voor de toekomst van hun bedrijf. Menigeen ziet de oudedagsreserve verdwijnen als sneeuw voor de zon. De steunmaatregelen zijn meestal slechts een druppel op de gloeiende plaat. Werknemers zijn al ontslagen en vrezen voor hun baan. Toch gaan ze niet rellen. En zo kan ik nog pagina`s lang doorgaan.

Cees de Beer, de nachtburgemeester van Nijmegen, miste door de avondklok de 'magie van de nacht'. We weten inmiddels dat we die magie van de nacht kunnen missen als kiespijn. Dan liever burgemeester Bruls met een noodverordening die rellers bij voorbaat buiten onze stadspoorten houdt. Of waren de onruststokers misschien bang voor de harde kern van NEC die pal stond voor de ondernemers in onze stad?

Overigens brengen niet-rellende jongeren de avondklok op een heel andere manier door. Eind dit jaar wordt er een geboortegolf verwacht. Nog een paar maanden om over te schakelen van IC-bedden naar kraamkamers en couveuses!

Carolus

Meer columns lezen van Carolus? Lees hier de voorgaande column. 
 

---

Dit bericht delen: