[Column] LS Havana aan de Waal

Na Amsterdam en Saba is Nijmegen de derde linkse gemeente van Nederland, ondanks dat D’66 en de VVD bij de verkiezingen op de eerste en de tweede plaats eindigden en Groen Links en de SP een gevoelige klap kregen. Die derde plaats, eigenlijk tweede als je het Antilliaanse Saba even buiten beschouwing laat, krijgt Nijmegen omdat de rechtse partijen allemaal naar links zijn opgeschoven. Zelfs de PVV! Daarom zijn de Nijmegenaren in totaliteit nog iets linkser geworden. ‘Ché Guevara wordt in de stad meer aanbeden dan voorheen’, aldus de bestuurskundigen.

Waar komt die associatie met de Cubaanse hoofdstad toch vandaan? Havana aan de Waal, duikt het eerst op in 1972 in de roman ‘Die stad, dat jaar’, van schrijver Koos van Zomeren, een van de oprichters van de SP.
Tijdens de Piersonrellen in 1981 circuleert de naam hier en daar onder de actievoerders. Havana aan de Waal wordt pas vanaf 2002 onder het brede publiek bekend, toen Groen Links, SP en PvdA de eerste linkse coalitie vormden. Deze partijen, met voormannen als Wouter van Eck, Paul Depla en Hans van Hooft senior, maakten Havana aan de Waal tot geuzennaam voor het linkse bolwerk Nijmegen. Duizenden studenten volgden. Als in Cuba een dictator verdreven kon worden en een socialistisch experiment grote kans van slagen had, moest dat hier ook lukken. Goed voorbeeld doet goed volgen; Nijmegen als socialistisch fieldlab. Bovendien had die revolutie wel wat. Niet de kille, wrede Russische variant, maar een swingende, multiculturele Caraïbische Revolutioñ onder de palmbomen en zonovergoten witte stranden met salsa, rumba, mojito`s en Cuba Libre. Zo mooi kon het linkse leven zijn, ook hier aan de Waal.

En natuurlijk hoorde daar de iconische foto van Ernesto Ché Guevara bij. Ik heb ook jarenlang zo`n poster gehad, waarop de jeugdige, romantische revolutionair met zijn doordringende ogen en wilde haren van onder zijn alpinopet de toeschouwer uitnodigend aankijkt: ‘follow me, ik ben de weg en het licht naar een betere wereld.’ Door deze foto groeide hij voor hele generaties uit tot het ultieme pop-icoon van opstand en verzet. In het Havana aan de Waal van 2021 wordt Ché Guevara nog meer aanbeden dan voorheen. In Cuba, waar hij als martelaar van de revolutie als onfeilbare socialistische volksheilige wordt vereerd, hangen ze beslist de vlag uit. 
Wellicht zit er voor Nijmegen zelfs een nieuwe stedenband in. Het Turkse Gaziantep is immers geschrapt van het lijstje en het enthousiasme voor Pskov in Rusland en Masaya in Nicaragua is nooit erg groot geweest. Hoe zou dat zo komen?
Als kandidaat stel ik de stad Santa Clara voor. Daar ligt Ché Guevara begraven in een reusachtig mausoleum waar menig heilige stinkend jaloers op is. Lijkt me een leuk doel voor een bedevaart voor Nijmeegse geestverwanten. Natuurlijk wel gesubsidieerd met onze belastingcenten.

Weten al die adepten wel wie Ché werkelijk was? Opgeleid tot arts was hij vooral een meedogenloze revolutionair die zijn stethoscoop snel inruilde voor een pistool. In 1959 verdreven de broertjes Fidel en Raúl Castro met een handvol medestrijders, waaronder Ché Guevara, dictator Batista en zijn corrupte regime. Ché maakte persoonlijk korte metten met de tegenstanders. Als commandant van het gevangenisfort La Cabaña sleurde hij eigenhandig politieke gevangenen de cel uit en gaf ze ter plekke een nekschot of sneed hun keel door. Naast de revolutionaire romanticus was hij vooral een bloeddorstige slager. Ché beschrijft in zijn dagboeken dat hij er geen enkele moeite mee had. Alles voor de revolutie. Oei!
Ché had ook niet veel op met zijn gekleurde medemens. Hij schrijft onder andere: ‘De zwarten, deze fantastische voorbeelden van het Afrikaanse ras, kregen hun raszuiverheid door hun bekende gewoonte om baden te mijden.’ Oei! Multicultureel is de hele revolutie trouwens nooit geweest. Alle leiders waren blanke intellectuelen.

Kan zo iemand nog wel een voorbeeld zijn in deze tijd van Black Lives Matter en algemene schaamte over institutioneel racisme in onze overheidsinstellingen? Kan Havana aan de Waal nog wel als je weet dat 35% van de Cubanen van zwarte of gemengde afkomst is en 98% van de regering uit blanken bestaat? Natuurlijk bestaat discriminatie officieel niet. Dat staat zelfs in de grondwet. Maar in welke grondwet staat dat niet? Ondertussen waarschuwen de reisgidsen dat toeristen met een donkere huidskleur hun reisgezelschap beter niet kunnen verlaten.

Ondanks geweldige prestaties op gebied van onderwijs en volksgezondheid is er op Cuba nog steeds een groot gebrek aan de meest elementaire levensbehoeften en worden de mensenrechten met voeten getreden. Jaarlijks ontvluchten zo’n 50.000 Cubanen hun socialistisch paradijs. De revolutie is mislukt. De bevolking smacht naar vrijheid.

In Nederland - ook in Nijmegen - dringen linkse activisten er op aan dat ‘foute helden’ uit het verleden als Tromp, Piet Hein en Michiel de Ruijter, hun straatnamen verliezen. Dat waren inderdaad geen lieverdjes. Zou het nu niet politiek correct zijn als onze linkse Nijmeegse politici officieel afstand nemen van de geuzennaam Havana aan de Waal?
Ik heb mijn poster van Ché al lang verscheurd. Wie volgt? Laten we er alsjeblieft mee stoppen.

In Cuba nam Raúl Castro vrijdag afscheid als president, maar hij blijft achter de schermen tot aan zijn dood aan de touwtjes trekken; 62 jaar aan de macht is dus niet genoeg.
Bij ons kondigden Mark Buck van het CDA en Tobias van Elferen van D`66 aan komend jaar niet meer terug te keren als lijsttrekker bij de gemeenteraadsverkiezingen. Ze komen in vergelijking met Raúl net kijken. Beide heren blijven achter de schermen wel actief voor hun partij. Tobias heeft zelfs ‘grootse plannen’ voor de toekomst. Dat belooft nog wat.

Wethouder Monique Esselbrugge kondigde aan 4,5 miljoen Euro te willen steken in een grondige opknapbeurt van ons centrum. Gelukkig maar. Eén verveloos en uitgewoond Havana in de wereld is meer dan genoeg!

Carolus

Meer columns van Carolus lezen? Lees hier de voorgaande column van Carolus.

Luister de column als podcast:

 

---

Dit bericht delen: