[Column] LS Betonrot
Carolus
17 november 2021
Nederland brokkelt aan alle kanten af. Van de ooit zo geroemde eensgezindheid is niet zo veel meer over. De tegenstellingen veroorzaken diepe scheuren tussen verschillende bevolkingsgroepen: gevaccineerden en ongevaccineerden, gelovigen en goddelozen, carnavalisten en opgehokten, sporters en bankzitters, festivaladepten en cultuurapostelen, kroegbazen en geheelonthouders, burgemeesters en ministers en iedereen en alles tegen de tot op het bot versplinterende politiek.
Zijn de barsten en kloven nog te dichten? Komt het ooit nog goed met ons landje? Nou kan beton niet rotten. De zogenaamde betonrot wordt veroorzaakt doordat de wapening, het betonijzer, meestal door vochtigheid of ouderdom gaat roesten. Dat zet dan uit, met als gevolg dat het beton begint te scheuren en afbrokkelt. Vooral als de dekking, de laag beton die op het ijzer zit, eigenlijk te dun is.
De vraag is dus of de wapening, de backbone van onze maatschappij, nog wel sterk genoeg is tegen allerlei invloeden en gevaren van buitenaf, zoals corona nu. Wat maakt een volk sterk? Waardoor worden al die individuen een volk? In de geschiedenisles leerde ik vroeger dat die individuen op een afgebakend stuk grond wonen en dezelfde taal spreken. Vaak hebben ze dezelfde godsdienst en cultuur en ze hebben dezelfde geschiedenis doorgemaakt; hoogtepunten, maar vooral dieptepunten, zoals bijvoorbeeld de tachtig-jarige oorlog, de Duitse bezetting of de watersnoodramp. Daar hoort ook een daadkrachtig bestuur bij, dat de leiding neemt om uit de problemen te komen.
Dat soort dingen is de lijm die mensen verbindt en dan is er sprake van een natie en houvast. Maar ja, dat leerde ik vroeger. Je kunt je afvragen wat er van al die elementen in Nederland is overgebleven. Wat bindt ons nou nog? Hooguit oranjegekleurde straten tijdens een wereldkampioenschap voetbal, euforie bij een gewonnen songfestival en een volkslied waarvan slechts een minderheid de tekst kent.
Wat we uit onze gemeenschappelijke geschiedenis en al die strijd hebben overgehouden is een ongebreideld streven naar vrijheid waarvoor we samen zo hard hebben geknokt.
Maar die vrijheid kregen de naoorlogse generaties in hun schoot geworpen. Vrijheid is vanzelfsprekend geworden, daar hoef je geen moeite meer voor te doen. Toch zit dat vrijheidsstreven diep verankerd in onze genen. Het richt zich tegen elke vorm van onderdrukking en betutteling van welke kant die ook komen. Zo diep, dat onze bewierookte vrijheid is omgeslagen in puur egoïstisch individualisme. Hoe vaak hoor en zie je mensen niet denken: ik ben zo vrij dat ik me van niets en niemand meer iets aantrek. Ze kunnen me allemaal wat, ik wil nu direct mijn ‘happy hour’ en niet in een vage toekomst. Als iemand me wat in de weg legt, maak ik dat via scheldkanonnades op de sociale media, luidruchtig protest of met straatstenen en vuurwerkbommen direct duidelijk.
Zo is het begrip ‘vrijheid’ natuurlijk nooit bedoeld. Dat is geen vrijheid maar anarchie. In onze democratie is die vrijheid beperkt. De individuele vrijheid houdt daar op waar de vrijheid van anderen, de meerderheid, wordt beperkt. Naast rechten hebben we ook plichten. Rechten en plichten zijn ‘de dekking’ voor onze toch al dunne maatschappelijke backbone. Onze rechten kennen we op ons duimpje. Een leger aan advocaten en de Nationale Ombudsman staan ons bij om ons recht te halen. Maar kennen we onze burgermansplichten nog wel? Zijn we die niet hartstikke vergeten? Ik vrees het ergste. Als rechten en plichten niet in evenwicht zijn, wel de lusten niet de lasten, slaat de betonrot in onze samenleving genadeloos toe.
Betonrot zindert als een ongrijpbaar monster door Nijmegen. Haar tentakels bijten zich vast in elk publiek gebouw van onze stad. Ineens kwamen er drie bouwvallen bij. Onze eigen bloedkuul De Goffert heeft zoveel scheurtjes dat NEC haar thuiswedstrijden in Groesbeek, Den Haag of Duisburg moet spelen.
In de schouwburg wordt het bezoek aan een voorstelling levensgevaarlijk. Voordat je het weet golfen de zenuwachtige plasjes van de artiesten je tijdens de voorstelling over de schoenen omdat het artiestentoilet voortdurend verstopt zit. Tijdens de koffiepauze in de foyer kun je met een korte klap pardoes een brok beton op je kop krijgen. Als er brand uitbreekt ben je je leven niet meer zeker. Ook het Goffertbad kampt al jaren met achterstallig onderhoud. De directeur ziet het komend zwemseizoen al in het water vallen.
Al die bouwwerken zijn eigendom van de gemeente. Maar de gemeente heeft bij monde van wethouder Vergunst geen geld voor grootscheepse renovaties. Daarvoor is niet gespaard. Dat laten we na de verkiezingen graag over aan een nieuw bestuur. Dat hebben we de laatste tijd meer gehoord.
Met primer, kit en een kwastje verf werden alle scheuren, kieren en naden aan het blote oog onttrokken en na een vluchtige controle door de keurmeesters van de Omgevingsdienst Regio Nijmegen voor veilig verklaard. Vluchtig, omdat de kosten voor de ORN volgens dezelfde wethouder Vergunst veel te hoog zijn. Vluchtig ook, omdat er niet genoeg controleurs zijn. Die zitten door de hoge werkdruk ziek thuis of kunnen ergens anders veel meer verdienen.
Een grondige renovatie van alleen de schouwburg kost al gauw zo’n slordige 27 miljoen. En dan heb ik het nog niet over het Goffertstadion. Dat prijskaartje moet nog komen. De 16 miljoen euro voor de verbouwing van het Valkhofmuseum zullen erbij verbleken.
Ons voortvarend gemeentebestuur richt zicht vooral op een groene en duurzame toekomst en heeft voor het heden al de grootste moeite om de touwtjes aan elkaar te knopen. Het verleden en dan heb ik het nog niet eens over het verre verleden, hangt B en W door deze tegenvallers als een betonblok om de nek. Door al die New Vibes blijft er geen Old City meer over.
Ik ben benieuwd wanneer het stadhuis voor controle aan de beurt is. Gezien de besluiten die daar de afgelopen jaren genomen, of juist niet genomen zijn, hapert de zuurstoftoevoer in ieder geval aan alle kanten. Daardoor krijg je betonrot.
Carolus
Meer columns van Carolus lezen? Lees hier de voorgaande column.
Luister hier de column als podcast.
Dit bericht delen: