[Column] LS Pskov, Poetin en Patatje Oorlog

Er werden vanuit onze stad tal van contacten gelegd en vriendschappen gesmeed met de inwoners van de nieuwe zusterstad. Over en weer vonden bezoeken en uitwisselingen plaats op cultureel, educatief en zelfs op zakelijk gebied. Nijmegen kreeg zelfs een Pskovlaan; geen bevlieging dus.

In 1989 liep een detachement schuchtere militairen, 27 jonge kadetten van de militaire academie uit Pskov, de Vierdaagse mee. Zij werden door het publiek met luid gejuich ontvangen. Wij speelden met ons dweilorkest op de Via Gladiola `Midnight in Moscow` en `Russia`, het Russische volkslied, dat toen even geen volkslied meer was. De soldaten gooiden hun petten spontaan in de lucht en wierpen gladiolen op ons podium. Op kamp Heumensoord dronken ze broederschap en vierden feest met militairen uit alle windstreken, trouwens meestal afkomstig uit NAVO-landen.

Ik heb me de afgelopen dagen afgevraagd hoeveel kadetten van toen nu officieren in het Russische leger zijn, die hun manschappen, niet-wetende dienstplichtige jongens van een jaar of achttien, de Oekraïne laten binnenvallen met leugens als bevrijding van het broedervolk van zogenaamde neonazi’s. Ze zouden volgens het sprookje van het Russische opperbevel met open armen worden verwelkomd. Nu plegen deze jonge jongens oorlogsmisdaden en keren terug in bodybags of als oorlogsinvalide. Zeggen hun officieren, de kadetten van 1989, later ook `wir haben es nicht gewusst`? 
In hoeverre wisten ze echt niet van Poetins plannen? In hoeverre zijn ze medeplichtig aan zijn persoonlijke oorlog?

Vanuit de krochten van het Kremlin voert Vladimir Poetin zijn nietsontziende oorlog in de Oekraïne. Hij verzekert zich daarmee van een prominente plaats in de geschiedenisboekjes; op de zwarte bladzijden welteverstaan. Hij zal voor het nageslacht bijgeschreven worden in het rijtje slagers als Iwan de Verschrikkelijke, Hitler, Stalin, Sadam Hoessein en Assad. Nietsontziende, machtsbeluste `staatsmannen` die oorlogen ontketenen en door hun oorlogen dood en verderf zaaien. Uiteindelijk sleuren ze hun eigen volk als uitgekotste paria in totale armoede mee de afgrond in.

Niets nieuws onder de zon. Macht corrumpeert. Voor dit soort lieden is niets zo erg als de macht te verliezen. Behouden van de macht is hun levensverzekering. Als er kritiek komt, verzeker je je eerst via propaganda, een ongekende censuur en meedogenloze vervolging de status van `Grote Leider`. Als dat niet helemaal lukt begin je als afleidingsmanoeuvre een oorlog in de hoop het volk te verenigen tegen de `gemeenschappelijke vijand`; wij tegen hen, zij tegen ons. 

Voor alle eerlijkheid; deze truc is van alle tijden en wordt niet alleen door dictators uitgevoerd! De naam oorlog wordt daarbij angstvallig vermeden en gecamoufleerd als `speciale militaire operatie` of `politionele actie`. Vaak werkt het. De kans van slagen in een democratie is echter veel kleiner. Voor een vrije pers blijft er immers niets verborgen! Johnson, Nixon, vader en zoon Bush en Trump weten er alles van. 

In het Rusland van nu kan een volkomen gek geworden Vladimir ongehinderd zijn gang gaan en dreigt met een druk op de rode knop met de Derde Wereldoorlog. Wie houdt deze nieuwe Vlad de Spietser tegen, die als een bloeddorstige Dracula zijn tanden in de vrije wereld zet? Wie is de nieuwe Van Helsing die met een houten staak of silver bullet een einde maakt aan deze nachtmerrie? Alle sancties ten spijt; het zal van binnenuit moeten komen. Misschien wel van één van die 27 kadetten.

Tien lijstrekkers vragen het Nijmeegs college om de stedenband met Pskov op te schorten. Ik snap dat wel. Je wilt als lokale politiek juist nu een statement maken. Daarmee trappen de lijsttrekkers wel in de klassieke goed-fout-val; alle Oekraïeners zijn goed en alle Russen zijn slecht. De vriendschapsband was juist bedoeld om gewone burgers met elkaar in contact te brengen. Echte vriendschap kan een stootje hebben. Gebruik de spaarzame contacten die er nog zijn om de mensen in Pskov duidelijk te maken wat wij van de Russische inval vinden.

De oproep van de lijsttrekkers komt als mosterd na de maaltijd. Sinds 2014 steekt de gemeente Nijmegen geen cent meer in stedenbanden. Er zijn al lang geen officiële contacten meer, alleen nog tussen individuele mensen. Zo liep elk jaar nog een handjevol vreedzame mensen uit Pskov de Vierdaagse mee. Die zijn nu niet meer welkom.

Alles wat Russisch is, is nu fout en wordt in de ban gedaan: mensen met Russische roots, films, muziek, boeken en wodka. Als nieuwe naam voor de Pskovlaan wordt al `Ploflaan` voorgesteld.
Wees eerlijk. De meesten van ons wisten een paar jaar geleden niet eens waar Oekraïne lag, laat staan wat de verschillen tussen Oekraïeners en Russen zijn. Eén pot nat en gelukkig ver weg.

Niet dus. De beelden van de verwoestende agressie en ruim 2 miljoen op de vlucht geslagen mensen, die ook nog eens zo heel veel op ons lijken, brengt de oorlog tot aan onze voordeur. Wie van ons heeft er ooit een oorlog aan levenden lijve meegemaakt? Ineens worden we geconfronteerd met de gevolgen: een nieuwe vluchtelingenstroom, torenhoge prijzen, dreigende voedseltekorten en een ongekende energiecrisis. Maar vooral met angst, die als een grauwsluier alles bedekt waar we ons tot twee weken geleden druk over maakten.

Daarom schaffen we het `patatje oorlog` af, maken we geld over naar Giro555, versieren we ons met blauw-geel, bieden we onderdak aan de vluchtelingen, doen mee aan demonstraties, maar gaan ook zo veel mogelijk verder met ons `normale` leven.

Daar horen ook de verkiezingen van volgende week bij. Wij kunnen onze stem uitbrengen op één van de veertien deelnemende partijen. Vooral doen. In een democratie kan dat. Na de verkiezingen zullen de Nijmeegse partijen ondanks alle verschillen toch moeten samenwerken en compromissen sluiten. Dat maakt ons niet zwak, maar juist sterker en is de beste garantie om de Poetins van deze wereld en hun meelopers weg te houden. Liefst ook uit Nijmegen!

Ik verwacht dat mijn dweilorkest heel snel het Oekraïens volkslied op het repertoire heeft staan.  

Slava Ukraini

Carolus

Meer columns lezen van Carolus? Lees hier de voorgaande column.

---

Dit bericht delen: