‘Wapens afgeworpen voor pater H. van Wissing?’

Van onze redactie
19 november 2022

Deze krantenkop verscheen op 15 mei 1958 in het Kennemer Dagblad. Rond die tijd berichtten buitenlandse, landelijke en regionale bladen over de mogelijke betrokkenheid van deze Nijmeegse missionaris bij een wapenaffaire op Timor. Het zal je familie maar wezen. Nou, het wás mijn familie, pater Henk van Wissing (1910-1999) was mijn heeroom - en er verschijnt een boek over hem.

Ingezonden door Pieter van Wissing

Jaren geleden belde iemand van een dorpsfanfare in Haps mij op. Hij vertelde dat hij tussen de ingezamelde oude kranten tientallen brieven uit de jaren dertig van de vorige eeuw had aangetroffen van een zekere Henk van Wissing, een missionaris. Hoe ze daar terecht zijn gekomen weet ik nog steeds niet, maar voordat hij goed en wel was uitgesproken was ik al onderweg naar Haps. Ik wist dat er een missionaris in de familie was, niet meer dan dat, maar de familiale en historische sensatie was er na de vondst natuurlijk wel. 

Klooster of missie?
De opmerkelijke vondst vormde het startpunt voor een onderzoek naar zijn leven, waar ik enkele jaren geleden aan begon. Tijdens dat onderzoek stuitte ik op de wapenaffaire.

De in Nijmegen geboren Henk van Wissing wist al in zijn vroege jeugd dat hij priester wilde worden, het liefst missionaris. Dat leek hem een mooi avontuur. Maar zijn ouders konden de opleiding bij een missieorde niet betalen, maar wel een school bij een kloosterorde, dat was goedkoper. Hij volgde dan ook het juvenaat op de kloosterschool van de sacramentijnen te Brakkenstein. 

Henk wilde hoe dan ook uitgezonden worden en hij sloot zich aan bij de missieorde Societas Verbi Divini, het Gezelschap van het Goddelijk Woord, de SVD. In 1936 droeg hij zijn Eerste Heilige Mis in de Antonius van Paduakerk op. Daarna werd hij uitgezonden naar Flores en later naar zijn standplaats op Timor. Enthousiast en gedreven ging hij aan het werk, zoals bleek uit zijn ‘Hapse’ brieven aan een weldoenersfamilie, totdat Japan het land bezette. Vele geestelijken, onder wie Henk, en anderen brachten drie jaar door in de gevangeniskampen. Bij terugkomst in hun parochies werden de missionarissen geconfronteerd met het leed dat de Japanners de bevolking hadden berokkend. Ook de missie had flink geleden onder de Japanse vernielzucht. 

Vrijspraak of toch niet?
Omdat ook Nederland de handen vol had aan de wederopbouw kostte het Henk en zijn medemissionarissen moeite om financiële steun te krijgen voor het herstel van hun parochies. In Nijmegen bracht een inderhaast opgericht comité veel sympathie voor de missionaris, enige financiële verlichting en soms felle kritiek. 

Nadat Soekarno in 1945 de onafhankelijkheid had uitgeroepen golfde de onrust en erger nog jarenlang over het enorme land. De strijd van Indonesië werd natuurlijk ook op Timor gevoeld en gevoerd. De arrestatie van Henk in 1958 vanwege vermeende wapensmokkel had voor de missie maar vooral voor hem – ondanks vrijspraak, nieuwe beschuldigingen en weer vrijspraak – toch grote, onaangename gevolgen. Zijn geliefde Timor zou hij niet meer terugzien. In Papoea-Nieuw-Guinea en later in het Duitse Brual werd hij geleidelijk aan weer de enthousiaste en gedreven missiewerker en gewaardeerd als dorpspastoor.    

Op vrijdag 25 november aanstaande om 14.00 uur presenteert Pieter van Wissing (foto) een biografie over zijn heeroom in de Antonius van Paduakerk aan de Groesbeekseweg 96. 

Fotobijschrift: 'Henk van Wissing vertrekt van zijn ouderlijk huis aan de Johannes Vijghstraat naar de Paduakerk voor zijn Eerste Heilige Mis. Naast hem loopt zijn vader, zijn moeder was al overleden (foto collectie auteur)'. 


Dit bericht delen:

Advertenties