[column] LS Bezige Baasjes, gedrag, vlijt en netheid
Mijn buurmeisje was met twee vriendinnetjes druk bezig om de bladeren van het trottoir te vegen. `Wat zijn jullie ijverig`, zei ik in het voorbijgaan.
Drie paar kinderogen keken mij met grote vraagtekens in de ogen aan. `Wat is ijverig?` vroeg er een.
`Als je goed en vlijtig met iets bezig bent`, was mijn antwoord. Goed, snapten ze nog wel maar vlijtig? De vraagtekens in de ogen van deze negenjarigen werden steeds groter.
Trouwens ook bij mij. Wat heb ik gemist? Zijn `ijver` en `vlijt` inmiddels vergeetwoorden geworden in de opvoedkundige en pedagogische handboeken?
Hele generaties zijn er mee opgegroeid. `Gedrag, vlijt en netheid` prijkten als een onlosmakelijk trio bovenaan op elk rapport van het basis- en middelbaar onderwijs en waren belangrijker dan de cijfers voor de afzonderlijke schoolvakken. Ze zeiden iets over je karakter en waren de sleutels tot maatschappelijk succes. In ieder geval `gedrag en vlijt`. `Netheid` iets minder, want sloddervossen zijn immers van alle tijden. Maar zonder een goed gedrag en heel hard werken kon je het wel vergeten in de maatschappij. O, wee als je daarvoor op school al een onvoldoende kreeg. Dan zwaaide er wat. Dan werd je nooit een `baas`.
Dat was eens. Gedrag, vlijt en netheid zorgden in ieder geval voor een volgzame middenklasse waarvan onze baasjes in de politiek en op de werkvloer weinig last hadden, maar werden wel een stevig fundament voor Nederlands bloei en groei in binnen- en buitenland.
En de baasjes zelf? Eeuwenlang zonderden zij zich in hun landhuizen, grachtenpanden en directiekamers af van het klootjesvolk, dat alleen maar kon gissen wat er zich achter de gesloten luiken afspeelde. Slechts af en toe zochten de regenten in het openbaar contact met hun `onderdanen`, vooral om zich te laten toejuichen.
In de praktijk ruilde de elite `gedrag `en `netheid` al snel in voor `sluwheid` en `zelfverrijking`. `Vlijt` niet, want je moet dag en nacht continue bezig zijn om allerlei trucjes te bedenken om je concurrenten te beduvelen en er zelf beter van te worden.
Door de komst van de social media blijven de extravagante levensstijl, dubieuze beslissingen, wangedrag tot en met het complete bezit van de happy few niet lang verborgen.
En wat blijkt; voor de elite zijn de `socials` niet alleen een highway to hell, maar ook een ultieme kans om in de picture te komen. Je gedrag doet er steeds minder toe, hoe botter en luidruchtiger des te meer aandacht je krijgt. Elk schandaal levert je meer publiciteit en vaak meer macht op. Het volk smult ervan. Verwerpelijk gedrag wordt zo een verdienmodel.
Gisteren kozen de Verenigde Staten van Amerika een nieuwe president. Op het moment dat ik dit verhaaltje schrijf is de uitslag nog niet bekend. Er zullen ongetwijfeld nog vele hertellingen nodig zijn. Het spant er om, wie uiteindelijk als 47e president op het schild wordt gehesen.
Afgezien van de vraag welke kandidaat de Amerikaanse belangen het beste kan vertegenwoordigen gaat het ook om het ouderwetse begrip `fatsoen`, zeg maar `gedrag en netheid`. Kiest het Amerikaanse volk voor degelijkheid en beschaving of voor populisme, schandalen en willekeur?
We zullen het zien.
Baasjes en bazen kent Nijmegen ook. Voor de gemiddelde inwoner is dat al gauw de imposante burgemeester Bruls. Natuurlijk is hij vaak aan het woord, maar zo heel veel te zeggen heeft hij niet. De gemeenteraad heeft altijd het laatste woord. En binnen de gemeenteraad zijn dat vooral de coalitiepartijen die de wethouders leveren en de vaak niet malse kritiek mogen opvangen. Op henzelf, maar ook op hun ambtenaren die ook echte baasjes kunnen zijn en heel vlijtig de regeltjes verzinnen en opschrijven waaraan wij ons moeten houden en waarvoor ze aan de burgers geen verantwoording schuldig zijn.
Bekende bazen krijgen in onze stad al gauw een adellijke titel van het volk. Niet dat wij het in onze rode stad zo op adel hebben en de echte adel ook niet op ons. De familie Oranje rijdt als het even kan met een grote boog om Nijmegen heen. Op Koningsdag zie ik ze hier nog niet komen zaklopen en koekhappen.
Wethouders Vergunst en Daemen van GroenLinks hebben volgens insiders de titels `tsaar` en `tsarina` al ruimschoots verdiend. Of dat nou positief bedoeld is?
Maar wij hebben ook een Keizer Marcel; Marcel Boekhoorn, die deze titel van zijn club NEC kreeg voor zijn niet aflatende steun in goede en slechte tijden. Heel netjes houdt hij zich niet bezig met de dagelijkse gang van zaken in zijn voetbalrijkje. Daar zou deze suikeroom ook alleen maar stress en slechte zin van krijgen. Maar rijk als hij is blijft hij met vlijt en regelmaat met miljoenen schuiven om alle gaten te dichten.
En komende zaterdag krijgt Nijmegen er een nieuwe hoogheid bij: Prins Carnaval van Knotsenburg. Wie het wordt blijft een groot geheim, maar hij is als publieke figuur altijd een persoon van onbesproken gedrag. Schandalen of een strafblad kunnen echt niet. Hij is van het type `vlijtig doorbijtertje`. Dat moet ook wel, want hij heeft vanaf de 11e van de 11e tot aan aswoensdag een `hell of a job`. Hij wordt geleefd!
Netheid is ook een voorwaarde. Hij moet in zijn renaissance-kostuum met witte maillot, pofbroek en fazantveren altijd door een ringetje te halen zijn. Onvertogen en beledigend taalgebruik is verboden, spitse en grappige opmerkingen worden juist wel gewaardeerd. Een biertje mag best, maar laveloos raaskallen wordt rücksichtslos de kop ingedrukt.
Trump heeft dus geen schijn van kans in Knotsenburg!
Carolus
Meer columns lezen van Carolus? Lees hier zijn voorgaande column.
Dit bericht delen:
Advertenties
