[Column] Dè es so! De vonken vliegen ervan af

Een figuur als Jack the Ripper spreekt daarom ook enorm tot mijn verbeelding. Dat men tot op de dag van vandaag nog in het duister tast over de aanstichter van de gruwelijkheden in Whitechapel, draagt hier geweldig aan bij. Mijn fantasie kon ik dan ook de vrije loop laten tijdens een Jack the Ripper Tour, onder bezielende begeleiding van een fantastische gids. Eentje die zijn fooi met recht verdiende omdat hij, anno nu in diezelfde donkere steegjes van het Londense East End, je ongetwijfeld datzelfde unheimische gevoel van Jacks slachtoffers kon bezorgen. Niet zoals de gids die ik een aantal jaren later had met een groepje havo 4 leerlingen. Deze leidster wist je nog niet te beangstigen met haar rimpelige riedeltje wanneer zij ter plekke een leerling had gevild. Een gemiste kans wat mij betreft.

Wie ook sensationeel kon vertellen was één van de ceremoniële bewakers van de Tower of London, een Yeoman Warden aka Beefeater. De Tower, een multifunctioneel complex, heeft door de eeuwen heen onder andere dienst gedaan als fort, koninklijk paleis en staatsgevangenis. Dat het er destijds tijdens gelegenheden, zoals onthoofdingen, ook niet bepaald zachtzinnig aan toe ging, werd wel duidelijk uit zijn relaas. Moord en doodslag leken toen meer aan de orde van de dag en de straffen waren ook niet bepaald mild te noemen. Na de onthoofding diende je ‘chop chop’ met je afgehakte hoofd aan een spijl van de London Bridge als afschrikwekkend voorbeeld voor de nieuwkomers van Londen, die via de rivier de Theems hun entree maakten. Daarnaast was het spektakel voorafgaand aan de spies een waar uitje voor het publiek. Een soort buurtbarbecue zeg maar, waarbij de beul zich ontfermt over de rotte burger.

Een evenzo fascinerend verhaal beluisterde ik ooit tijdens het Nijmeegs Boekenfeest, toen schrijfster Steffie van den Oord vertelde over haar nieuwe historische roman Vonk. In dit verhaal, dat zich afspeelde in het Nijmegen van 1713, werd moeder Anna Maria Vonk samen met haar minnaar schuldig bevonden aan de moord op haar man. Ondanks het feit dat zij op niet mis te verstane wijze werd ‘verhoord’ (lees: gemarteld), hield zij lange tijd vol onschuldig te zijn. Zonder resultaat. Ook zij moest er uiteindelijk aan geloven. Op het schavot dat speciaal voor de gelegenheid in elkaar was geschroefd, stroomde de Grote Markt van Nijmegen vol met toeschouwers. Jong en oud. Je kunt je bijna niet voorstellen dat men haar met eigen ogen wilde aanschouwen bij het uitblazen van haar laatste adem.

Hoewel… als ‘nieuwe’ Nijmeegse kwam mij recentelijk ter ore dat diezelfde martelkamer waar Anna Maria haar uiteindelijke bekentenis deed, zich onder het historisch stadhuis bevindt én is opengesteld voor publiek. Als echte thrillseeker laat ik me natuurlijk de kans niet ontnemen me in mijn eigen stadje even te wanen in dit folterige tijdvak. De garantie dat ik er weer heelhuids uit ga komen is uiteraard wel doorslaggevend voor mijn aanstaande bezoek.

Houje!


Meer columns van Nathalie lezen? Lees hier de voorgaande column. 

Dit bericht delen: