Verbouwing Sancta Maria vordert gestaag
Mike Tomale
14 augustus 2019
In de Nijmeegse wijk Hees ligt het voormalig damespensionaat en rustoord Sancta Maria aan de Bredestraat. Van de Water Beheer BV, Bob van de Water, geeft het pensionaat een toekomstbestendige herbestemming en vertelt over de plannen die zij hebben met het pand en de omliggende landerijen.
Sancta Maria was vanaf 1912 tot 1996 een damespensionaat voor oudere, welgestelde dames, verzorgt door de Zusters van Barmhartigheid. Het gemeentelijk monument bestaat uit meerder delen waarvan het oudste deel, de neoclassicistische Villa Madeleine (Kemedjing), al voor 1830 bestond. Volgens Bob woonde de gepensioneerde kapitein Clifford (KNIL) in de villa, die een maatschappelijk betrokken dorpsgenoot was. Later kocht de familie Morbotter de villa, die deze in 1912 weer verkocht aan de zusters.
Na de Tweede Wereldoorlog werd het pensionaat een regulier bejaardenhuis. Beneden woonden de dames en boven de heren. Diegenen met het meeste geld hadden de meeste vierkante meters woonruimte. ‘Tegenwoordig mag je blij zijn in de bejaardenzorg als je een kamertje krijgt van 20 vierkante meter’, stelt Bob. ‘Opa Wim van de Water en vader Henk waren de vaste aannemers op het complex. Super mooi dat de 3de generatie nu een toekomstbestendige restauratie en herbestemming mag realiseren’, vertelt Bob trots.
Verbouwing
Iriszorg heeft na de sluiting van het voormalige pensionaat in 1996 nog een paar jaar jongeren en daklozen opgevangen in het complex. Daarna heeft de tijd stil gestaan. De wijk Hees zag destijds met lede ogen aan dat het pand verpauperde, en is daarom blij dat het verbouwd en gerestaureerd wordt en een nieuwe bestemming krijgt. In 2014 kocht Van de Water Beheer BV het pand en is sindsdien druk doende een visie te realiseren en het woonzorgconcept uit te rollen. Zelfredzaamheid, zelfvoorzienend, wonen, werken en ontmoeten; de kernwaarden van 1912 worden anno 2019 nog steeds onderschreven.
Aan de linkerzijde van het complex is de Maria Kapel, ontworpen in 1920 door Charles Estourgie, die inpandig getransformeerd wordt tot een multifunctioneel inzetbare ruimte waar onder andere een dans- en theaterschool en open ateliers komen. De kapel kan gebruikt worden voor workshops en vergaderruimtes, maar ook voor bruiloften en zelfs begrafenissen. Ook een hapje en/of een drankje zullen in de toekomst tot de mogelijkheden behoren. Ooit heeft architect Estourgie drie van dit soort kapellen ontworpen. Dit is de laatst die nog overeind staat.
Op de begane grond en eerste verdieping worden 14 appartementen verbouwd voor overwegend senioren. Op zolder komen 10 studio’s voor jongeren met taal- en leermoeilijkheden (TOS-indicatie). Medio februari volgend jaar (2020) is de bedoeling dat de nieuwe bewoners gefaseerd hun intrek zullen nemen in het gerestaureerde complex. Villa Madeleine wordt het kloppend hart van het complex. De huismeester zich zal er vestigen en de wacht- en spreekkamers en flexibele kantoor- en praktijkruimtes worden er gerealiseerd.
Zorgindicatie
‘Wij gaan niet verhuren of verkopen aan grote partijen’, legt Bob uit. ‘Wij gaan individueel met mensen die een zorgindicatie hebben huurcontracten aan. Daar komt budgetbeheer bij en zorgverleners, maar wij zijn alleen om ervoor te zorgen dat de stenen maximaal voor de zorg ingekleed worden. Maximaal levensloopbestendig, extreem brandveilig. Ieder appartement, variërend in grootte van 40 tot 75 vierkante meter, heeft volledig zijn eigen voorzieningen.’ De verwarming, de schoonmaakkosten en de huismeesterdiensten zijn collectief geregeld via de servicekosten.
Het hele traject voor wat betreft de juiste vergunningen krijgen bij de gemeente en de stedenbouwkundige visie opstellen, heeft alles bij elkaar vier jaar geduurd. Het complex heeft een maatschappelijke bestemming en die wil Bob ook graag houden.
Energie
De verwarming in het complex zal geleverd worden door middel van hernieuwbare energie. 120-150 kuub water zal in de grond omgezet worden naar ijs. De restwarmte die bij dit proces vrijkomt, wordt gebruikt om het pand in de winter te verwarmen en in de zomer te koelen. Het systeem wordt ook wel het ijsbuffersysteem genoemd. ‘Grote voordeel is dat je helemaal zelfvoorzienend bent. Je bent per definitie niet goedkoper uit, maar je bent wel duurzaam en stand-alone bezig’, aldus Bob van de Water.
Het voormalige pensionaat zal tal van sociale en maatschappelijke functie krijgen in de wijk Hees, zoals een buurthuis, BSO, dagbesteding, moestuin, sierpark en ander activiteiten.
De verbouwing van Sancta Maria is nu in volle gang. Ondertussen is links achter de kapel een moestuin gerealiseerd en werken er mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Een van de wensen van Bob.
Dit bericht delen: