[Column] Dè es so! Totoks en Indo's

Naarmate ik ouder werd, nam de interesse in mijn achtergrond ietwat toe, las ik Max Havelaar van Multatuli en kwam ik erachter dat veel bekende Nederlanders eigenlijk gewoon Indo’s waren. De zusjes Klemann van Loïs Lane, Ernst Janz van Doe Maar en Jos Brinks lievelingskroepoekje Sandra Reemer. Maar er waren er ook velen wier uiterlijk zoals dat van mij, weinig verried. De theatervoorstelling I.N.D.O. (In Nederland Door Omstandigheden) droeg verder bij aan deze wetenschap. Niet eerder wist ik dat uitgerekend Geert Wilders Indische wortels had. Die had hij dan ook tot dan toe goed weten te verhullen met een flinke dot peroxide en een Limburgs accent.

Wie niet alleen Indische, maar ook Nijmeegse wortels had, was wijlen Eddie van Halen. Neerlands trots. Of moet ik Indo-Nijmeegse trots zeggen, aangezien hij opgroeide in onze Keizerstad? Later zou hij ook de trots van Amerika worden. Mede door zijn elektrische gitaarsolo tijdens het instrumentale intermezzo van Michael Jacksons megahit Beat it, die zowel de R&B-fan als de hardrock-liefhebber aansprak, waardoor er een nieuw cross-over genre ontstond. Vernieuwend.

Wat frappant is, is dat in de rijke Nederlandse smeltkroes de Indische cultuur lijkt te verdwijnen. En dat terwijl hun cultuur (of moet ik zeggen mijn cultuur?) onlosmakelijk is verbonden met die van Nederland. Waarom is er dan niet meer zichtbaarheid? Waarom lijken alleen de jaarlijkse Pasar Malam in de Jan Massinkhal, Toko Rinus en de straatnamen in de Indische buurt dit stukje erfgoed te belichten? Zou het wellicht te maken hebben met de Indische bescheidenheid? Hun geruisloze integratie of moet ik assimilatie zeggen? En terwijl ik dit schrijf voel ik wrevel, maar tegelijkertijd ook verbondenheid.

Gelukkig is er, net als voor veel andere maatschappelijke zaken, een voortschrijdend inzicht gekomen. Onder andere het inzicht dat toen Nederland 75 jaar geleden op 5 mei de bevrijding vierde, men in Nederlands-Indië nog tot 15 augustus moest wachten tot de Japanse bezetters het oorlogsveld ruimden. En dat dit ook jaarlijks verdiende te worden herdacht, zodat we het niet zouden vergeten. Dit jaar heeft men vanwege de maatregelen helaas geen groots, maar een bescheiden Indiëherdenking gehouden. Laten we volgend jaar het hele Nederlandse erfgoed herdenken door ook sámen op 15 augustus stil te staan bij de bevrijding van Nederlands-Indië.

Selamat tinggal!

Glossarium:

Belanda = Nederlandse
Indo’s = Indo-Europeaan
Selamat tinggal! = Houje!
Totoks = in Nederlands-Indië wonende volbloed `blanke`, Europese, Nederlander

Meer columns van Nathalie lezen? Lees hier de voorgaande column.

Dit bericht delen: