Moerstaal viert weer hoogtij tijdens 24e editie van het Nimweegs Dictee

Op vrijdagavond 5 april vierde onze moerstaal weer hoogtij tijdens de 24e editie van het Nimweegs Dictee georganiseerd door carnavalsvereniging De Waoterjokers. De 150 deelnemers toonden met hun kennis aan dat het `Nimweegs mot blieve` en nog steeds springlevend is.

Je hoefde het verhaal in het Nimweegs gelukkig niet helemaal uit te schrijven. Dat zou bij het nakijken ook onbegonnen werk zijn. Het Nimweegs dialect in vooral spreektaal en er bestaan ook verschillende varianten van. Elke wijk had vroeger ook nog eens eigen woorden en uitdrukkingen.

Het gaat bij het Nimweegs dictee vooral om woordkennis in de context van een voorgelezen zin. Via een multiple-gok-systeem heeft elke deelnemer door middel van een druk op een elektronisch apparaatje dan de keuze uit vier antwoorden.

Omdat veel deelnemers het woordenboek `Zeg `t mar op z`n Nimwèègs` van Wim Janssen praktisch uit hun hoofd kennen, zouden heel wat deelnemers de eerste prijs winnen. De Waoterjokers leggen hun oren dan ook het hele jaar te luisteren om `nieuwe` woorden op te sporen. Bovendien bestaat de helft van het dictee uit kennisvragen over de Nimweegse cultuur, literatuur, geschiedenis en sport. En dan moet je goed beslagen ten ijs komen als je in de top drie wilt eindigen.

Er zijn veel wandelingen nodig door alle wijken en langs alle begraafplaatsen van de stad. Nauwkeurig om je heen kijken en de opschriften bij beelden en gevelornamenten lezen is absoluut noodzakelijk. Meestal loop je daar achteloos aan voorbij.

Hoogheemraadslid en Waoterjokerveteraan Ruud Kleinschiphorst heette, natuurlijk in het Nimweegs, iedereen van harte welkom. Hij gaf de microfoon al snel over aan burgemeester Hubert Bruls voor het openingswoord.
Deze sprak overigens in keurig Algemeen Beschaafd Nederlands zijn waardering uit voor het Nimweegs, dat volgens hem nooit zal verdwijnen, vooral vanwege de humor. `Ik geniet ervan als ik tijdens het boodschappen doen Nimweegs hoor. Dat zouden meer mensen moeten hebben. Ik heb in ieder geval goed geoefend. Ik wens iedereen veel succes en dat de beste de tweede prijs mag winnen, want de eerste gaat, denk ik, toch naar mij`.

Frans Kleinschiphorst las het dictee voor. De vorige jaren nam hij ons mee naar de oude wijken het Waterkwartier en het Willemskwartier, nou ging zijn streuptocht als menneke naar de Kolpingbuurt van zijn opa en oma en het Goffertpark. De deelnemers werden meegenomen naar de keuken van opoe, de meurende vuilnisbelt aan het einde van de straat, het Rosarium en de theeschenkerij van het Goffertpark, de bloedkuul en de rare fratsen van de EnieSee supporters.

In de pauze ging dr. Cefas van Rossum, als dialectspecialist verbonden aan het Meertensinstituut en de Radbouduniversiteit, op zoek naar oorsprong van de Nimweegse uitroep: `Kiek uut, kiek uut…`,
`De Waol die kruut`,  riep de zaal in koor.

Fout. Het moest zijn: `Kiek uut, kiek uut, de stiep steet uut`. En waar kwam die stiep nou vandaan? De stiep, is de Nimweegse fietsstandaard. Via een zoektocht in het Nederlands-Duitse grensgebied, langs pijlers van gebinten in de bouwkunst en een sta-paaltje onder kruiwagens, eindigde de stiep uiteindelijk onder de Nimweegse fietsen en de liefde voor de fiets in de stad. Wist u dat er in 1885 hier al een internationale tentoonstelling was over alle voertuigen met twee wielen? Dat er op de Wedren al heel vroeg wielerwedstrijden werden gehouden en in 1888 zelfs het Europees kampioenschap wielrennen?

Daarna was het de beurt aan het zevenkoppig zangensemble de Natnekken. In het eerste liedje keken zij op nostalgische wijze terug op wat vroeger normaal was en nu niet meer mag of juist moet: de verplichte 30 kilometerstraten, de auto`s de stad uit, het schrappen van parkeerplaatsen en geen houtstookkachels meer. `Alles van toen, geschrapt voor groen, het blieft een sooi, wat was Nimwegen mooi.`

Het tweede liedje ging over de horecazaken aan de Waalkade, die helaas aan de schaduwkant van het centrum liggen. Lijdzaam moeten de uitbaters toezien dat de mensen aan de overkant van de Waal aan het zonnebaden zijn, terwijl hun gasten dan alweer vertrekken omdat hun terrassen in de schaduw liggen. Het derde liedje was een `ode` voor de eregast van de avond; oud-gemeenteraadslid, horecauitbater en onroerendgoedbezitter Jo Janssen. Hij sprak overal alleen maar Nimweegs, omdat hij maar vier jaar de lagere school had bezocht en in die tijd meestal `ziek` was omdat hij zijn vader die melkboer was moest helpen.

Na een spannende tweede helft, konden de rekenmeesters van de jury aan de slag om de eindbalans op te maken.
De Natnekken zongen ondertussen nog het nummer `Nimweegs mot blieve`, de herkenningstune van het Nimweegs Dictee, geschreven door Wim Janssen.
Een extra woord van dank was er voor Pina Casciano, steun en toeverlaat van Hubert Bruls en ook voor de organisatoren van het Nimweegs dictee.

Uit handen van burgemeester Bruls, die toch de top drie prijzen niet haalde, ontvingen de winnaars hun prijzen.
1e prijs + de Graodus van Nimwege-bokaal: Hans Giesbertz
2e prijs : Erik Kleinschiphorst
3e prijs: Marcel Claassen

In een gezellige napraot onder het genot van een lekker drenkske en hepke werd uitgekeken naar de jubileumeditie van komend jaar.

Dit bericht delen: